Cho dù bạn có biết đến các thuật ngữ như Cloud, Cloud storage, Cloud computing hay không. Thì mỗi ngày, mỗi giờ, bạn vẫn đang tiếp xúc với chúng một cách vô thức. Những khái niệm tưởng chừng xa lạ nhưng lại gắn liền với đời sống thường nhật của bạn. Vậy, chính xác Cloud storage là gì? Chúng vận hành ra sao, ảnh hưởng thế nào đến cuộc sống của chúng ta? Bạn hãy cùng TotHost tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
1. Cloud storage – Lưu trữ đám mây là gì?
Cloud storage, hay còn gọi là lưu trữ đám mây, là một thuật ngữ chỉ các hành động lưu trữ, sắp xếp, quản lý, phân phối và sao lưu dữ liệu máy tính. Hoạt động này xảy ra trên một hệ thống lưu trữ bên ngoài ổ cứng, và được duy trì bởi các nhà cung cấp dịch vụ (bên thứ ba).
Dịch vụ Cloud storage cho phép khách hàng hay bất cứ người dùng mạng nào, từ bất cứ vị trí địa lý nào, có thể truy cập vào các tệp tin thông qua mạng Internet. Tức là, thay vì lưu trữ dữ liệu vào trong ổ cứng máy tính, hoặc các thiết bị lưu trữ vật lý khác như USB, thì giờ bạn có thể lưu toàn bộ dữ liệu vào một hệ cơ sở từ xa.
Máy tính của bạn sẽ được kết nối với cơ sở dữ liệu đó thông qua Internet. Và qua kết nối Internet, bạn có thể truy xuất dữ liệu mình cần qua các ứng dụng desktop hoặc ứng dụng website trực tuyến.
Ví dụ: Bạn đang tải một tệp tin lên trên Google Drive. Đó là hoạt động lưu trữ dữ liệu lên khó lưu trữ đám mây (Cloud storage), chứ không phải lưu trong ổ cứng máy tính nữa. Trong trường hợp này, Google chính là bên thứ ba cung cấp dịch vụ lưu trữ đám mây cho bạn.
Nói như vậy thì dễ hiểu rồi đúng không nào? Chắc hẳn là bạn đã biết Cloud storage là gì rồi đó!
2. Các tính năng sử dụng của Cloud storage là gì?
Cloud storage ra đời nhằm phục vụ mục đích gì? Nó có thể đem lại lợi ích gì cho cuộc sống của chúng ta? Dịch vụ lưu trữ đám mây có 4 tính năng cơ bản, mang lại nhiều ứng dụng thiết thực như sau!
2.1 Tự động sao lưu (automatically backup)
Khi lưu trữ dữ liệu trong các ổ cứng vật lý thông thường, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro như: ổ cứng bị hỏng do chịu tác động từ bên ngoài, bị nhiễm virus, mất hoặc sót dữ liệu trong quá trình di chuyển từ ổ cứng này sang ổ cứng khác, sự cố gián đoạn,… Nhiều khi, ổ cứng đã đầy và bạn buộc phải chọn lọc để xóa bớt hoặc cất các dữ liệu để giải phóng bộ nhớ. Việc này vừa tốn thời gian vừa tốn công sức.
Bạn nghĩ thế nào về việc phải tự động di chuyển dữ liệu một cách thủ công, từ ổ cứng này sang ổ cứng khác, nhất là khi ổ cứng đã hết dung lượng? Đó quả thực là việc vừa tốn thời gian, vừa tốn công sức. Và bạn còn phải đối mặt với rủi ro bị mất, sót dữ liệu trong quá trình di chuyển.
Nhưng với Cloud storage, mọi dữ liệu đẩy lên đám mây đều luôn sẵn sàng trên các tài khoản online. Kể cả khi quá trình sao lưu gặp gián đoạn thì mọi dữ liệu vẫn sẽ tiếp tục được đẩy lên tự động khi máy khởi động lại. Như vậy, với tính năng tự động sao lưu, bạn có thể tiết kiệm thời gian, công sức và bảo vệ dữ liệu một cách trọn vẹn.
2.2 Phục hồi dữ liệu (Recovery)
Đây là tính năng tuyệt vời giúp giải quyết được nhiều rắc rối trước nguy cơ bị mất những dữ liệu quan trọng, không thể lấy lại được. Nếu như với cách lưu trữ dữ liệu kiểu truyền thống, mỗi khi thiết bị bị hỏng, lỗi, hoặc mất,… thì mọi dữ liệu đều theo đó mà ra đi.
Nhưng nếu bạn đã lưu trữ dữ liệu trên đám mây, thì dữ liệu của bạn sẽ luôn có thể được truy xuất bất cứ khi nào có Internet. Điều này giúp cho người dùng linh hoạt, chủ động hơn trong việc tìm kiếm và xuất dữ liệu, không lo bị mất, lỗi dữ liệu.
2.3 Kiểm tra, thử nghiệm và triển khai phần mềm (Testing)
Cloud storage còn có một đặc điểm nữa là hiệu suất rất cao, linh hoạt cả về quy mô và chi phí. Thay vì phải bỏ tiền mua thật nhiều ổ cứng để lưu trữ dữ liệu, thì bạn có thể tạo ra nhiều “kho lưu trữ” rộng lớn hơn, hiệu quả hơn trên “đám mây”. Các kho lưu trữ này độc lập với nhau, nhưng vẫn đảm bảo tính tương đồng để có thể thử nghiệm, kiểm tra các phần mềm một cách dễ dàng hơn.
2.4 Chia sẻ và di chuyển dữ liệu trên đám mây (Sharing)
Bạn cho rằng dữ liệu càng lớn thì chia sẻ dữ liệu càng tốn thời gian và khó khăn hơn? Với dịch vụ lưu trữ đám mây thì việc chia sẻ và di chuyển dữ liệu đã không còn là nỗi lo. Đặc biệt là với các doanh nghiệp, cần một giải pháp lưu trữ ổn định hơn, linh hoạt hơn, rộng lớn hơn, với chi phí hợp lý. Thì Cloud storage sẽ trở thành trợ thủ đắc lực.
Tuy nhiên, khi di chuyển một lượng dữ liệu quá lớn lên trên đám mây, thì các nhà quản lý lại lo ngại về vấn đề thời gian và bảo mật. Thực ra, bạn không cần phải lo lắng điều này vì nếu bạn chọn dịch vụ Cloud storage có băng thông cao, có tính bảo mật cao thì mọi thứ đều là chuyện đơn giản.
3. Lưu trữ đám mây có an toàn không?
Như đã nói ở trên, Cloud storage đảm bảo được tính bảo mật cao, miễn bạn chọn được nhà cung cấp dịch vụ uy tín. Thông thường, các nhà cung cấp dịch vụ sẽ sử dụng các thuật toán bảo mật cao. Có 3 loại thuật toán điển hình mà bạn có thể tham khảo là:
- Encryption: Đây là loại mã hóa ứng dụng tổ thuật thuật toán phức tạp nhất nhằm mã hóa thông tin. Khi gửi dịch vụ sang cho khách hàng, công ty dịch vụ sẽ gửi kèm một mã khóa để giải các mã hóa trên tệp tin. Mặc dù, thông tin mã hóa vẫn có thể bị crack, nhưng dữ liệu vẫn sẽ được bảo vệ vì hacker không thể nào truy cập vào tệp tin được.
- Authentication: Loại mã hóa này áp dụng dưới dạng tài khoản và mật khẩu. Trong quá trình xác thực, hệ thống sẽ yêu cầu người dùng nhập đúng mật khẩu thì mới truy cập được vào tệp tin.
- Authorization practices: Đây là thuật toán giao thức ủy quyền khách hàng. Hệ thống sẽ liệt kê những người được ủy quyền truy cập thông tin lưu trữ trên hệ thống đám mây. Ở trong các tập đoàn, hầu hết đều có các cấp ủy quyền khác nhau, ví dụ như người đứng đầu tổ chức sẽ có quyền cao nhất, rồi lại ủy quyền cho các người khác. Nhưng với những nhân viên cấp thấp hơn thì phải có ủy quyền mới truy cập được vào dữ liệu trên hệ thống.
Như vậy, có thể thấy, Cloud storage có tính bảo mật khá là tốt. Chưa nói đến hacker xâm nhập từ bên ngoài, ngay các nhân sự trong một doanh nghiệp cũng có sự hạn chế khi truy cập vào các tệp tin trên đám mây.
4. Lợi ích và hạn chế của lưu trữ đám mây
Có thể thấy, ưu điểm cơ bản của Cloud storage là có tính bảo mật cao, lưu trữ thông tin tiện lợi, dễ dàng chia sẻ dữ liệu. Tuy nhiên, đó vẫn chưa phải là những lợi thế duy nhất của dịch vụ lưu trữ đám mây. Dưới đây là những lợi ích và hạn chế cụ thể của Cloud storage.
4.1 Lợi ích
Cloud storage vừa mang lại lợi ích cho người dùng, vừa mang lại lợi ích cho doanh nghiệp.
Đối với người dùng1
- Tiện lợi, nhanh chóng, dễ dàng: Như đã nói ở trên, với Cloud storage, bạn không phải lo copy nhầm file, xóa nhầm dữ liệu nữa. Tất cả mọi việc bạn cần làm chỉ có kéo và thả tệp tin là xong. Chưa kể giao diện và ứng dụng trên đó rất dễ sử dụng.
- Tính sẵn sàng cao: Bạn có thể yên tâm truy cập vào dữ liệu trên Cloud storage dù bạn đang ở bất cứ đâu, bất cứ thời điểm nào, miễn có kết nối Internet. Với mức độ phát triển Internet như hiện nay thì việc truy cập vào Cloud storage càng không phải là trở ngại.
- Tiết kiệm thời gian: Hầu hết các dịch vụ lưu trữ đám mây đều có băng thông cao, nên có thể tiết kiệm được nhiều thời gian cho người dùng trong việc quản lý và truy xuất dữ liệu. Bạn không cần phải ngồi đợi mail truyền dữ liệu qua đến vài tiếng đồng hồ, mà chỉ cần dán link và bấm nút chia sẻ là xong.
- Tiết kiệm tiền bạc: Cuối cùng, đối với người dùng, có lẽ tài chính là lợi ích vật chất lớn nhất. Bạn không cần phải bỏ ra một khoản chi phí lớn để mua những ổ cứng đắt tiền, trong khi dung lượng lưu trữ thì không hẳn là quá lớn. Tất cả đã có Cloud storage lo liệu, với mức chi phí thấp hơn, và phù hợp hơn với thực tế sử dụng.
Đối với doanh nghiệp
- Tiết kiệm thời gian và không gian: Trong doanh nghiệp luôn luôn có một luồng lớn dữ liệu dịch chuyển qua lại mỗi ngày. Vì thế, việc sử dụng ổ cứng và các vật chứa dữ liệu vật lý quả thực là không phù hợp. Thay vào đó, sử dụng Cloud storage lại nhanh gọn, linh hoạt hơn mỗi khi cần chuyển giao dữ liệu. Cũng không tốn nhiều không gian để lưu trữ thiết bị, vì mọi thứ đều được dự trữ trên môi trường online.
- Tính linh hoạt cao: Bằng việc chia sẻ thông tin, dữ liệu nhanh chóng và tiện lợi, Cloud storage hỗ trợ việc giao tiếp và thực hiện công việc một cách liền mạch, nhanh chóng. Nhờ đó mà hiệu suất công việc được gia tăng.
- Nâng cao bảo mật, khôi phục thiệt hại: Như đã nói ở trên, việc sao lưu giữ liệu trên Cloud storage diễn ra khá là trơn tru, với tính bảo mật cực tốt. CÁc bản sao của dữ liệu luôn luôn tồn tại ở đâu đó trong đám mây. Nên với Cloud storage, doanh nghiệp không còn lo lắng phải đối mặt với các mối nguy mất dữ liệu, bị đánh cắp hay phá hủy dữ liệu nữa.
- Tiết kiệm chi phí: Tất nhiên rồi! Vấn đề chi phí luôn là bài toán nan giải đối với các doanh nghiệp. Với Cloud storage, doanh nghiệp bạn sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí rất lớn. Không cần mua ổ cứng, phần cứng, không cần thuê nhân sự bảo trì, nâng cấp hệ thống thật tốn kém. Bởi tất cả đã được tích hợp hết ở trong một dịch vụ duy nhất chính là Cloud storage.
4.2 Hạn chế
Bên cạnh những lợi ích đem lại, không thể phủ nhận Cloud storage vẫn tồn tại một số điểm hạn chế như sau:
- Quyền riêng tư và bảo mật: Mặc dù đúng là Cloud storage có tính bảo mật cao, nhưng rõ ràng một điều là doanh nghiệp đang cung cấp thông tin của mình cho nhà cung cấp dịch vụ (chính là bên thứ ba). Đây lại chính là rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt khi thuê 1 dịch vụ mang tính bảo mật và chuyên nghiệp. Bởi vậy, khi quyết định thuê Cloud storage, doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ và chỉ chọn lựa đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín, đáng tin cậy, cam kết chịu trách nhiệm bảo vệ các dữ liệu cho mình.
- Bị giới hạn băng thông: Trong trường hợp doanh nghiệp sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây vượt quá giới hạn băng thông thì lại phải mất thêm chi phí để duy trì. Kinh nghiệm là doanh nghiệp nên chọn các nơi cung cấp băng thông không giới hạn để tối ưu chi phí cho mình.
- Dữ liệu vẫn có khả năng bị kẻ xấu tấn công: Các dữ liệu được lưu trữ trên đám mây vẫn có thể bị hacker tấn công từ bên ngoài. Nhất là các dữ liệu kinh doanh nhạy cảm, luôn có khả năng bị đánh cắp vì Internet không phải lúc nào cũng an toàn.
- Quản lý dữ liệu phức tạp: Việc quản lý dữ liệu ở trong Cloud storage tính ra khá là phức tạp. Không phải lúc nào hệ thống quản lý dữ liệu và lưu trữ của doanh nghiệp bạn cũng tích hợp tốt với hệ thống của nhà cung cấp.
- Chi phí trọn đời: Càng sử dụng lâu thì chi phí càng có xu hướng tăng lên. Cũng giống như khi bạn sở hữu một chiếc xe hơi vậy. Ban đầu bạn có thể mua chiếc xe ấy với một mức giá ưu đãi, vô cùng tiện lợi và dễ chịu. Nhưng theo thời gian, bạn lại phải tốn nhiều chi phí hơn để giữ xe, bảo trì, bảo dưỡng,… Đây được xem là chi phí trọn đời, sẽ theo sát doanh nghiệp bạn trong suốt quá trình sử dụng Cloud storage. Nếu các ứng dụng nằm ở máy chủ vật lý, chỉ có các dữ liệu nằm trên đám mây thì doanh nghiệp bạn vẫn phải tốn chi phí networking.
- Phải tuân theo các quy định khi sử dụng lưu trữ đám mây: Doanh nghiệp bạn sẽ có khả năng không được sử dụng Public Cloud, nhất là khi làm về lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính, giao dịch công khai,… Nói chung còn tùy thuộc vào mức độ quy định trong ngành kinh doanh nữa.
Cho dù Cloud storage còn tồn tại một số nhược điểm, nhưng nhìn tổng quát thì đây vẫn là dịch vụ đáng sử dụng nhờ có nhiều điểm mạnh về tính bảo mật, sự linh hoạt, tiện lợi, chi phí, khả năng truy cập, mở rộng và khắc phục sự cố. Vì thế, nếu có nhu cầu, doanh nghiệp bạn không nên ngần ngại mà hãy ứng dụng công nghệ đám mây ngay để tối ưu hoạt động bên mình.
5. Phân loại lưu trữ đám mây Cloud storage là gì?
Cách triển khai lưu trữ đám mây khá đa dạng, nhằm đáp ứng những nhu cầu riêng biệt của từng doanh nghiệp. Hiểu về đặc điểm đặc trưng của mỗi loại Cloud storage sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng đưa ra quyết định cho mình hơn. Vậy, loại lưu trữ đám mây tốt nhất và phù hợp nhất với doanh nghiệp bạn là gì? Có 3 loại Cloud storage phổ biến mà bạn nên cân nhắc!
5.1. Public Cloud Storage
Đây là loại lưu trữ đám mây phù hợp nhất với những ai làm về lập trình, phát triển ứng dụng, hoặc doanh nghiệp làm về công nghệ. Vì nhà cung cấp sẽ hỗ trợ việc quản lý các tài nguyên quan trọng như máy chủ, storage. Bạn chỉ cần bỏ ra một khoản chi phí phù hợp với nhu cầu sử dụng. Tất cả những việc bảo mật, cơ sở hạ tầng còn lại đã có bên cung cấp dịch vụ quản lý.
5.2. Private cloud storage
Loại lưu trữ đám mây này thì lại dùng cho các doanh nghiệp vừa hoặc lớn. Bởi mô hình triển khai lưu trữ đám mây Private và cấu hình có thể điều chỉnh linh hoạt cho phù hợp với từng doanh nghiệp, từng nhu cầu sử dụng. Đương nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa với việc quản lý các tài nguyên sẽ thuộc phận sự của doanh nghiệp luôn.
5.3. Hybrid Cloud Storage
Hybrid là loại lưu trữ đám mây kết hợp giữa Public và Private. Với loại này, bạn có thể chọn lựa linh hoạt giữa hai loại để sử dụng sao cho phù hợp. Loại lưu trữ này mang đến cho doanh nghiệp bạn nhiều sự lựa chọn hơn khi triển khai. Tuy nhiên, nhiều sự lựa chọn hơn cũng có nghĩa là tốn kém chi phí hơn và thời gian thực thi cũng có thể bị kéo dài hơn một chút.
6. Lựa chọn các dịch vụ lưu trữ đám mây miễn phí như thế nào cho phù hợp
Hầu hết các dịch vụ lưu trữ đám mây đều miễn phí. Nhưng miễn phí thì cũng đi kèm nhiều giới hạn. Giới hạn lớn nhất chính là khả năng lưu trữ trên đám mây. Mà muốn tăng dung lượng lưu trữ lên, bạn nhất định phải nâng cấp gói. Còn nếu không, bạn sẽ chỉ được phép sử dụng trong lưu lượng cho phép.
6.1. Mediafire
Đây là một trong những dịch vụ Cloud storage phổ biến nhất hiện nay. Khi bạn đăng ký tài khoản miễn phí, bạn sẽ ngay lập tức nhận được 10GB lưu trữ tệp tin. Dung lượng này sẽ tăng lên 50GB nếu như bạn giới thiệu được bạn bè hoặc người thân tải ứng dụng về máy. Như vậy, có thể thấy dung lượng lưu trữ của Mediafire cũng khá là lớn.
Đối với Mediafire, ưu điểm lớn nhất chính là dung lượng. Nó có dung lượng lớn, hỗ trợ upload, download và chia sẻ tệp tin cực nhanh. Tuy nhiên, điểm trừ là các file sẽ tự động bị xóa nếu như sau một thời gian nhất định không có ai tải xuống. Như vậy, Mediafire không phù hợp cho việc lưu trữ dữ liệu.
6.2. Dropbox
Nếu bạn dùng Dropbox, ban đầu sẽ có miễn phí 2GB dung lượng trống. Sau đó, bạn có thể mở rộng dung lượng tối đa lên đến khoảng 18GB. Bạn có thể thoải mái xem và tải lên các tệp Dropbox từ máy tính hoặc di động, và chia sẻ dữ liệu với bất kỳ ai, kể cả khi họ không đăng ký tài khoản trên Dropbox.
Ưu điểm lớn nhất khi sử dụng Dropbox là bạn có thể đồng bộ dữ liệu trên mọi thiết bị có cài đặt ứng dụng Dropbox. Bạn có thể truy cập vào ứng dụng vô cùng linh hoạt, thoải mái cho dân văn phòng lưu trữ và chia sẻ các file có dung lượng nhẹ như word hoặc excel.
6.3. Google Drive
Có khi đã tìm hiểu về công nghệ thì chẳng có ai là không biết đến Google Drive. Đây là dịch vụ lưu trữ đám mây phổ biến nhất, do chính Google cung cấp. Khi bạn đăng ký tài khoản mới, bạn sẽ nhận được ngay 15GB dung lượng miễn phí. Mà bạn có thể lưu trữ trên Drive hoặc các ứng dụng liên quan của Google là Gmail và Google Photos. Nếu bạn không dùng các dịch vụ khác của Google thì toàn bộ tệp tin của bạn sẽ được lưu trữ trong Google Drive mà thôi.
Ưu điểm lớn nhất của dịch vụ Cloud storage này là tốc độ upload và download cực nhanh. Nhất là khi bạn gửi những file có dung lượng quá lớn qua email thì có thể đính kèm đường link từ Google Drive sẽ nhanh chóng và tiện lợi hơn. Chỉ cần chọn chế độ chia sẻ là tệp tin sẽ được tiếp cận bởi bất cứ ai có đường link đó.
Google Drive có thể dùng để lưu trữ tệp tin cá nhân hoặc công việc đều tốt. Bên cạnh đó còn có thêm nhiều tiện ích hấp dẫn nữa.
6.4. Sync
Khi đăng ký dịch vụ lưu trữ đám mây miễn phí trên Sync, bạn sẽ có ngay 5GB dung lượng miễn phí. Bạn có thể tải lên cùng lúc nhiều tệp trên cả website và ứng dụng di động. Bạn cũng có thể tạo được các thư mục và chia sẻ chúng với các người dùng khác, bất kể họ có tài khoản Sync hay không.
Riêng có Vault, một thư mục thuộc Sync, cho phép bạn tải lên các tệp tin mà không đồng bộ hóa chúng trên các thiết bị khác. Nên đây sẽ là giải pháp phù hợp dành cho bạn khi chỉ muốn lưu trữ tệp tin trực tuyến mà không cần nó phải xuất hiện ở nhiều nơi.
6.5. Fshare
Hãy nhắc đến dịch vụ bởi phát triển bởi nhà cung cấp Việt Nam nhé! Fshare, giống như Mediafire, hỗ trợ upload và download tệp tin cực kỳ nhanh chóng, nhưng lại không lưu trữ file vĩnh viễn nếu như không có hoạt động tải xuống sau đó. Fshare phù hợp với việc chia sẻ tệp tin ra ngoài cộng đồng nhiều hơn là phục vụ công việc.
6.6. Onedrive
Onedrive từng được gọi là Skydrive, một dịch vụ lưu trữ trực tuyến của Microsoft. Bạn sẽ nhận ngay 5GB dung lượng miễn phí khi đăng ký tài khoản, và mở rộng được dung lượng lưu trữ này nếu giới thiệu đến bạn bè và đồng bộ hóa tệp tin trên thiết bị di động.
Onedrive được tích hợp sẵn trên các phiên bản Windows, do được phát triển bởi cha đẻ Microsoft. Đặc điểm của nó cũng tương tự như Dropbox, nhưng lại không linh hoạt bằng do hạn chế về khả năng đồng bộ. Thường thì Onedrive phù hợp để lưu trữ dữ liệu cá nhân hơn.
6.7. Mega
Khi bạn đăng ký tài khoản mới trên Mega, bạn sẽ nhận được đến 50GB bộ nhớ đám mây. Mega có mã hóa đầu cuối, đảm bảo an toàn cho dữ liệu, chống lại các vi phạm quyền riêng tư. Như vậy, bạn có thể xem và update các tệp tin trên Mega của mình, thông qua trình duyệt hoặc ứng dụng di động đã được đồng bộ. Nhược điểm thì tương tự như Mediafire, sẽ tự động xóa file sau một thời gian nếu không được update.
Tóm lại, Cloud storage là gì? Chắc hẳn những kiến thức mà TotHost chia sẻ trên đây đã giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc rồi! Với sự tiện nghi và linh hoạt trong lưu trữ, bảo mật và chia sẻ dữ liệu, chắc chắn Cloud storage sẽ giúp ích rất nhiều cho công việc của bạn và các doanh nghiệp. Chọn lựa được dịch vụ lưu trữ đám mây phù hợp, bạn và doanh nghiệp có thể được hưởng lợi rất nhiều từ công nghệ đó!