XAMPP là gì? Thử nghiệm với Local Webserver

Nếu bạn muốn triển khai thử dự án website và ứng dụng web của mình trước khi đưa lên máy chủ thì XAMPP sẽ cung cấp cho bạn một môi trường phù hợp để giám sát các hoạt động của trang web, ứng dụng web thông qua localhost dựa trên Apache, MariaDB, PHP và Perl.

1. Giới thiệu về XAMPP

1.1. XAMPP là gì?

XAMPP là cụm từ viết tắt bao gồm 5 chữ cái: X cho Cross-Platform, A cho Apache, M cho MariaDB, hai chữ cái PP ở cuối lần lượt là PHP và Perl. XAMPP là một phần mềm miễn phí và có mã nguồn mở, sử dụng để tạo web server trên localhost, máy tính cá nhân trước khi đưa lên hosting. 
Nó cung cấp môi trường phù hợp cho việc kiểm tra và giám sát hoạt động của các dự án web thông qua hệ thống được lưu trữ riêng dựa trên Apache, MariaDB, PHP và Perl.

Tóm tắt về XAMPP

• XAMPP đơn giản là một localhost.
• Local host này chạy trên máy tính cá nhân của bạn, cho dù đó là máy tính để bàn hay máy tính xách tay.
• Nó được sử dụng để kiểm thử khách hàng hoặc trang web trước khi đưa chúng lên máy chủ web từ xa.
• Phần mềm máy chủ XAMPP cung cấp môi trường thích hợp để kiểm thử các dự án MYSQL, PHP, Apache và Perl. Bởi vì hầu hết các triển khai máy chủ web thực tế chia sẻ các thành phần giống như XAMPP, việc di chuyển từ local host sang server thực tế là một quy trình đơn giản.

Đọc thêm:

• Database là gì? Cơ sở dữ liệu có quan trọng không?
• Nên chọn ngôn ngữ lập trình nào giữa PHP và ASP.net?

1.2. Những gì được tích hợp trong XAMPP?

XAMPP có khả năng chạy trên Cross-Platform (Đa nền tảng) như Linux, Windows và MAC OS. Tại phiên bản mới nhất 8.2.12, XAMPP được tích hợp bao gồm:

• Apache 2.4.58
• MariaDB 10.4.32
• PHP 8.2.12
• phpMyAdmin 5.2.1
• OpenSSL 3.1.3
• XAMPP Control Panel 3.2.4
• Webalizer 2.23-04
• Mercury Mail Transport System 4.63
• FileZilla FTP Server 0.9.41
• Tomcat 8.5.96 (with mod_proxy_ajp as connector)
• Strawberry Perl 5.32.1.1 Portable

1.3. XAMPP hỗ trợ những định dạng file nào?

• .EXE – Được sử dụng để mô tả các tập tin thực thi, tập tin này sẽ hoạt động trên máy tính giống như bất kỳ ứng dụng nào khác, giúp việc tải chúng trở nên dễ dàng hơn.
• .7z – Tập tin 7zip – Phần mở rộng này được sử dụng để nhận diện các tập tin nén sử dụng nhiều thuật toán nén và mã hóa khác nhau và đòi hỏi xử lý các tập tin phức tạp hơn.
• .ZIP – Phần mở rộng này cho phép nén tập tin mà không làm mất dữ liệu. Nhiều tập tin nén có thể được tìm thấy trong định dạng nén ZIP. So với .EXE, tập tin ZIP khó tải hơn, và chỉ là một dạng nén tập tin, không phải là tập tin thực thi.

2. Tính năng nổi bật của XAMPP

Sau đây là các tính năng hữu ích của XAMPP:

• XAMPP Control Panel: Bảng điều khiển XAMPP cung cấp giao diện trực tuyến để kiểm soát tất cả các dịch vụ XAMPP như khởi động/dừng chúng, xem logs và kiểm soát bảo mật cũng như thay đổi cài đặt.
• XAMPPStack: XAMPPStack là phần mềm kết hợp máy chủ web Apache với cơ sở dữ liệu MariaDB hoặc MySQL và các ngôn ngữ lập trình PHP và Perl thành một gói tiện lợi.
• Bitnami: Bitnami là một trình cài đặt đa nền tảng được thiết kế để tăng cường khả năng của XAMPP bằng cách bao gồm các hệ thống quản lý nội dung phổ biến như WordPress, Drupal, Joomla và MediaWiki.
• XAMPP Security: Đảm bảo an toàn cho việc cài đặt XAMPP và Database để tránh các cuộc tấn công xâm nhập.
• XAMPP Virtual Hosts: Máy chủ ảo cung cấp giao diện để quản lý nhiều trang web chạy trên nền tảng XAMPP.

3. Vai trò của XAMPP

XAMPP cung cấp môi trường máy chủ web local host lý tưởng trên máy tính của bạn để thử nghiệm và phát triển các trang web và ứng dụng web.
Developers có thể xây dựng và kiểm tra trang web/ứng dụng mà không cần lo lắng về việc kết nối với máy chủ bên ngoài nếu sử dụng Xampp ở cấp độ local trên các máy tính mà không kết nối trực tiếp. Một số chức năng thường được sử dụng nhất bao gồm:

• Phát triển Hệ thống Quản lý Nội dung (CMS): Nó được rộng rãi sử dụng để xây dựng và tùy chỉnh các nền tảng CMS như WordPress, Joomla, Drupal và Magento. Các nhà phát triển làm việc trên các chủ đề/plugin/mở rộng cục bộ trước khi đưa mã cuối cùng của họ lên các máy chủ sản xuất.
• Tạo mẫu ứng dụng web: Với các thành phần máy chủ được cấu hình sẵn sẽ giúp quá trình tạo nguyên mẫu trở nên nhanh hơn nhiều. User có thể nhanh chóng xây dựng nguyên mẫu hoàn chỉnh trước khi thử nghiệm ở cấp địa phương trước khi công bố để sử dụng công khai.
• Giáo dục và Học tập: XAMPP là nơi lý tưởng để học các nguyên tắc mã code, thử nghiệm với các công nghệ phía máy chủ và bắt đầu từ đầu vào các thí nghiệm phát triển web.

4. Cách cài đặt và sử dụng XAMPP

4.1. Hướng dẫn cài đặt XAMPP

Tại đây, Tothost sẽ hướng dẫn bạn cách cài đặt XAMPP trên Linux và Windows OS. Lưu ý đầu tiên là cần phải xoá hết các phần mềm liên quan đến localhost như PHP, MySQL. Nếu không xoá thì khi cài đặt có thể xảy ra xung đột giữa các phần mềm đó. 

Nếu máy tính của bạn có Skype, hãy vào Tools -> Connection Options -> bỏ chọn Use port 80 and 443 rồi nhập chọn một cổng bất kì. Cần làm điều này vì Skype đang sử dụng port 80 nên XAMPP không thể sử dụng.

Đối với tường lửa hoặc các phần mềm Antivirus cũng cần được tắt bởi chúng có thể chặn cổng 80 khiến XAMPP không thể hoạt động. Tại Windows cũng nên tắt User Account Control để không bị giới hạn quyền truy cập.

4.1.1. Cài XAMPP trên Windows

• Bước 1: Tải XAMPP cho Windows tại đây.
• Bước 2: Nhấp vào file có đuôi .exe trên file tải xuống.
• Bước 3: Trong cửa sổ Set up, tích chọn các phần mềm mà bạn muốn cài đặt.
  Nếu bạn muốn cài WordPress trên XAMPP, bắt buộc phải chọn MySQL, Apache, PHPMyAdmin. Sau khi chọn xong nhấn Next.
• Bước 4: Chọn thư mục cài đặt và nhấn Next.
• Bước 5: Quá trình cài đặt sẽ mất vài phút, sau khi cài đặt hoàn tất nhấn finish để kết thúc.

4.1.2. Cài đặt XAMPP trên Linux

• Bước 1: Tải XAMPP cho Linux tại đây.
• Bước 2: Chọn file xampp-linux-x64-7.2.8-0-installer.run trong file cài đặt. Đầu tiên thêm quyền thực thi cho file cài đặt:
  cd thu_muc_chua_file_cai_dat/
sudo chmod +x xampp-linux-x64-7.2.8-0-installer.run
  Chọn cài đặt với quyền sudo: sudo ./xampp-linux-x64-7.2.8-0-installer.run
  Nhấn Next để cài đặt.
• Bước 3: Trong cửa sổ Set up, tiếp tục nhấn Next tại các cửa sổ hiện ra.
• Bước 4: Chờ vài phút để cài đặt, sau khi cài đặt hoàn tất nhấn finish để kết thúc.

4.2. Hướng dẫn sử dụng XAMPP

4.2.1. Trên Windows

Khởi động localhost: Sau khi cài đặt XAMPP thành công, hãy truy cập thư mục c:xampp và mở file xampp-panel.exe để hiển thị bảng điều khiển. Nhấn vào nút Start của hai ứng dụng Apache và MySQL để khởi động Webserver. Khi 2 ứng dụng này chuyển sang màu xanh là localhost đã được khởi động.

Cơ chế phân thư mục:

• Mở thư mục C:xampphtdocs  và tạo một thư mục.
• Một thư mục mới bất kỳ chứa website của mình và đặt tên là tenthumuc (ví dụ: tothost)
• Sau đó truy cập link C:xampphtdocstothost  để chạy chương trình.
• Khi copy một tập tin bất kỳ vào C:xampphtdocstothost , tệp tin vừa copy đó cũng sẽ xuất hiện trong https://localhost/tothost .
• https://localhost/tothost chính là thư mục gốc của C:xampphtdocstothost .
• Khi click vào một file ảnh trong thư mục, đường dẫn của ảnh đó sẽ được hiển thị là http://localhost/tothost/tên-tập-tin . Cơ chế phân chia các đường dẫn trên website sẽ căn cứ theo cấu trúc thư mục và các file chứa trong đó.

4.2.2. Trên Linux

Khởi động XAMPP bằng dòng lệnh: sudo /opt/lampp/lampp start

Khởi động trình quản lý gõ lệnh sau: sudo /opt/lampp/manager-linux-x64.run

Kết luận

Tổng kết lại, XAMPP là viết tắt của Cross-Platform, Apache, MySQL, PHP và Perl. XAMPP đóng vai trò là local host để kiểm thử website trước khi đưa chúng lên máy chủ web từ xa. Phần mềm máy chủ này trên local host cung cấp môi trường phù hợp để kiểm thử các dự án MySQL, PHP, Apache và Perl. Nếu bạn muốn chạy thử dự án của mình trước khi đưa lên web server thì hãy thử triển khai trước trên XAMPP, điều này sẽ giúp bạn tránh được vấn đề trên trang web thực tế của bạn.