Điều bạn nên biết về phần mềm mã nguồn mở

Phần mềm mã nguồn mở (Open Source Software) đã trở thành một khái niệm quen thuộc và phổ biến trong thế giới công nghệ hiện đại. Với tinh thần tự do và cộng đồng, phần mềm mã nguồn mở đã thay đổi cách chúng ta nhìn nhận và sử dụng công nghệ. Sau đây sẽ là tổng hợp “Điều bạn nên biết về phần mềm mã nguồn mở”.

1. Thế nào là phần mềm mã nguồn mở?

Phần mềm mã nguồn mở, còn được gọi là Open source software, là những ứng dụng mà mã nguồn của chúng được công khai, cho phép mọi người tải xuống, sử dụng, chỉnh sửa và tùy biến theo ý muốn.

Thông thường, các dự án mã nguồn mở được phát hành miễn phí và thường do các đơn vị hoặc doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực công nghệ sở hữu. Tuy nhiên, có những trường hợp lập trình viên phát triển mã nguồn mở và bán nó với các tính năng độc đáo hơn so với phiên bản gốc.

Sự phát triển của mã nguồn mở thường được kiểm duyệt và quản lý bởi các tổ chức uy tín, điều này đảm bảo tính bảo mật, tối ưu hóa và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng.

Trong thời gian gần đây, mã nguồn mở ngày càng được sử dụng phổ biến trong việc thiết kế website để đáp ứng nhu cầu đa dạng. Bằng cách sử dụng mã nguồn mở một cách hợp lý, bạn có thể xây dựng giao diện website ấn tượng, tối ưu hóa chuẩn SEO, tích hợp nhiều tính năng hữu ích và đáp ứng tốt cho nhu cầu của người dùng.

Để có thể tìm hiểu thêm về mã nguồn mở, bạn có thể bắt đầu bằng bài viết:

2. Lịch sử của phần mềm mã nguồn mở

Người có công đầu tiên trong việc đề xuất cung cấp mã nguồn mở và miễn phí là Richard Stallman, một lập trình viên tại MIT từ năm 1983. Ông tin rằng lập trình viên nên được cấp quyền truy cập vào mã nguồn phần mềm để có thể sửa đổi theo ý muốn.

Với mục tiêu tối ưu hóa phần mềm và khuyến khích việc cải thiện liên tục, Stallman đã phát hành mã nguồn miễn phí với giấy phép GNU Public License của riêng mình. Cách tiếp cận và tư tưởng của ông đã đặt nền tảng cho Sáng kiến Nguồn mở (Open Source Initiative) được thành lập vào năm 1998.

3. Ưu và nhược điểm của phần mềm mã nguồn mở

Phần mềm mã nguồn mở được sử dụng trong thiết kế website mang đến những ưu và nhược điểm riêng:

3.1. Ưu điểm

• Các định dạng file của mã nguồn mở thường không bị kiểm soát hoàn toàn, điều này cho phép người dùng sử dụng mà không phải lo lắng về việc cấp phép.

• Mã nguồn mở thường có khả năng bảo mật hiệu quả, nếu phát hiện vấn đề, sửa lỗi có thể diễn ra nhanh chóng hơn so với phần mềm có bản quyền.

• Cho phép người dùng sao chép và chia sẻ phần mềm với đồng nghiệp và bạn bè.

• Hệ thống mã nguồn mở dựa trên UNIX thường hoạt động mượt mà và ổn định, bởi các mã nguồn được xây dựng từ nhiều khối thống nhất với bố cục chặt chẽ, giúp dễ dàng thay thế các thành phần của hệ thống.

3.2. Nhược điểm

• Một mã nguồn mở có thể được sử dụng để tạo ra nhiều website khác nhau, dẫn đến tốc độ tải trang giảm đi.

• Các mã nguồn mở được chia sẻ công khai trên Internet, điều này khiến cho hacker có thể dễ dàng tìm hiểu về cấu trúc bên trong website và tiềm ẩn nguy cơ bảo mật.

• Dù website mã nguồn mở thường được cập nhật và sửa lỗi nhanh chóng, nhưng hacker cũng có thể lợi dụng các lỗ hổng bảo mật và thực hiện tấn công hoặc lấy cắp dữ liệu mọi lúc.

• Việc chỉnh sửa website mã nguồn mở thường phức tạp và mất nhiều thời gian, vì mã nguồn đã được viết bởi các lập trình viên tình nguyện từ nước ngoài để đáp ứng nhu cầu chung của cộng đồng, điều này có thể khiến việc chỉnh sửa trở nên khó khăn hoặc không khả thi.

• Website mã nguồn mở được phát triển bởi các tổ chức quốc tế, do đó, người dùng có thể bị thu hồi quyền sử dụng mà không rõ nguyên nhân, và việc yêu cầu khôi phục lại website thường phức tạp và không chắc chắn.

4. Phân biệt: Mã nguồn mở và mã nguồn đóng

Để phân biệt phần mềm mã nguồn mở với các loại phần mềm khác, ta chỉ cần xem xét tính công khai của mã nguồn. Phần mềm mã nguồn mở cho phép công khai bộ mã nguồn để mọi người cùng phân tích, sao chép và chỉnh sửa, trong khi các phần mềm đóng (độc quyền) sẽ giữ bí mật về mã nguồn và không công khai cho cộng đồng.

Mã nguồn mở và mã nguồn đóng là hai loại phần mềm có những đặc điểm khác nhau về quyền truy cập và sử dụng:

4.1. Mã nguồn đóng (Closed Source)

Trong phần mềm mã nguồn đóng, chỉ những người đã tạo ra nó mới được phép truy cập vào mã nguồn, kiểm tra và chỉnh sửa, cũng như nâng cấp chương trình. Người dùng sử dụng phần mềm mã nguồn đóng phải đồng ý tuân thủ các hạn chế về việc can thiệp vào phần mềm vượt quá phạm vi cho phép.

4.2. Mã nguồn mở (Open Source)

Ngược lại, phần mềm mã nguồn mở có tính linh hoạt hơn trong việc chỉnh sửa. Bất kỳ ai đều có thể truy cập vào mã nguồn, thực hiện các thay đổi và tùy biến theo ý muốn. Tuy nhiên, do đó là phần mềm miễn phí, nên không có bảo hành như phần mềm mã nguồn đóng. Điều này có nghĩa là nếu gặp vấn đề kỹ thuật trong quá trình sử dụng, người dùng không thể nhận được hỗ trợ chính thức.

Việc đăng ký được quy định tại các đơn vị quy chuẩn giấy phép mã nguồn mở phổ biến như Apache License, BSD license, GNU General Public License, GNU Lesser General Public License, MIT License,… Những giấy phép này định rõ các quyền và điều kiện sử dụng của mã nguồn mở, giúp đảm bảo tính công bằng và tuân thủ quy định của cộng đồng phát triển phần mềm mã nguồn mở.

5. Các dự án phần mềm mã nguồn mở nổi tiếng

5.1. Hệ điều hành mã nguồn mở

Hệ điều hành Linux là một trong những dự án phần mềm mã nguồn mở nổi tiếng nhất. Với nền tảng mạnh mẽ và tính linh hoạt cao, Linux đã trở thành một lựa chọn ưu tiên cho nhiều hệ thống, từ máy tính cá nhân cho đến máy chủ và thiết bị di động.

5.2. Ứng dụng văn phòng và công cụ phát triển

LibreOffice, một bộ ứng dụng văn phòng mã nguồn mở, cung cấp các công cụ xử lý văn bản, bảng tính, trình chỉnh sửa bản vẽ và nhiều ứng dụng khác. Trình duyệt web Mozilla Firefox cũng là một sản phẩm nổi tiếng, mang đến trải nghiệm duyệt web an toàn và hiệu quả cho người dùng.

5.3. Cơ sở hạ tầng web và máy chủ

Apache HTTP Server là một máy chủ web mã nguồn mở phổ biến, đang đi đầu trong việc cung cấp các dịch vụ trực tuyến và ứng dụng web. MySQL và PostgreSQL, hai cơ sở dữ liệu mã nguồn mở, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và quản lý dữ liệu của các hệ thống trực tuyến.

Lời kết

Phần mềm mã nguồn mở đã mang lại một cuộc cách mạng trong cách chúng ta sử dụng và phát triển công nghệ. Từ tính linh hoạt và thích ứng đến hiệu suất và bảo mật, nó giúp tạo ra những sản phẩm chất lượng cao và miễn phí dùng cho cộng đồng toàn cầu. Nhờ vào sức mạnh của cộng đồng mã nguồn mở, chúng ta có thể chắp cánh cho một tương lai sáng sủa và tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ.

Đọc thêm bài viết tại: https://tothost.vn/kien-thuc